คือการที่เราแต่ละคนมีความตระหนักรู้ในตัวเองว่า
คำพูด/พฤติกรรม/การกระทำ/การแสดงออกของเรา
มีผลต่อคนอื่นอย่างไร
เพื่อโน้มน้าวคนอื่นให้เป็นไปตามความคาดหวังของเราในแบบที่ถูกจริตเขา (Win-Win)
วิธีการ
- เข้าใจธรรมชาติของเราว่า เรามี ตัวตน (Attribute) ความเชื่อ ความคิด ค่านิยม แรงจูงใจ เป้าหมาย อย่างไร
- สังเกตธรรมชาติคนอื่นว่า เขามี ตัวตน (Attribute) ความเชื่อ ความคิด ค่านิยม แรงจูงใจ เป้าหมายอย่างไร
- วางแผนที่จะแสดงออกอย่างเหมาะสม ให้สอดคล้องความคาดหวัง และบริบทวัฒนธรรมองค์กรแต่ละแห่ง
- พยายามแสดงออก ให้สอดคล้องความคาดหวัง ตามบริบทวัฒนธรรมองค์กรนั้น ๆ
- ประเมินผลในการสนทนาที่สำคัญแต่ละครั้ง ว่าเราทำได้เหมาะสมเพียงใด
- ปรับปรุง ความคิด ความเข้าใจ และการแสดงออก ในครั้งต่อไปให้ดีขึ้น
ตัวอย่าง
พอลเป็นซีอีโอที่มีความรับผิดชอบสูง ปกติเขาจะเป็นคนสุภาพ แต่เมื่อใดก็ตามที่ทีมงานคนใดทำงานพลาด ในเรื่องที่เคยทำมาแล้ว และพอลทักท้วง หากทีมงานยกข้อแก้ตัวแบบน้ำขุ่น ๆ เขามักจะทนไม่ไหว และตวาดออกไปแบบก้าวร้าว
เรามาดูการประยุกต์ใช้หลักการข้อนี้กัน
- พอล ลองวิเคราะห์ตัวเองออกมาพบว่า ธรรมชาติเขาเป็นคน รับผิดชอบสูง ต้องการผลสำเร็จในระดับยอดเยี่ยม ให้ความสำคัญกับการทำตามสัญญา เรียนรู้จากข้อผิดพลาด ไม่ทำผิดซ้ำสอง ซื่อสัตย์ พอลมีแรงจูงใจอยากทำให้บริษัทเป็นองค์กรที่มีสมรรถนะสูง และเขาเป็นคนสุภาพ ดังนั้น หากใครทำงานสอดคล้องกับสิ่งเหล่านี้ เขาจะพึงพอใจ หากทำไม่สอดคล้องเขาจะไม่พอใจ และหากไม่สอดคล้องทีละหลายข้อก็จะโกรธมากจนลืมตัวแสดงความเกรี้ยวกราดออกไป
- พอลลองวิเคราะห์สมศักดิ์ ที่เขาเพิ่งดุออกไปอย่างรุนแรง พบว่า สมศักดิ์เป็นคนที่ถนัดการพูดคุยกับลูกค้ารายใหญ่มาก ทำงานดี รับผิดชอบสูง ลูกค้าประทับใจ แต่เขาไม่ถนัดงานเอกสาร มักจัดทำรายงานพลาดบ่อย ๆ เพราะรีบทำเร็วเพื่อให้ส่งงานก่อนเวลา นอกจากนี้ยังเป็นคนที่รักษาหน้ามาก แม้รู้ว่าผิดก็จะไม่ยอมรับในทันที แต่จะมาบอกภายหลังว่าขอโทษที่ทำผิดเสมอ
- เมื่อพอลเข้าใจแล้ว ทุกครั้งที่ได้รับรายงานจากสมศักดิ์ ก่อนจะอ่าน เขาจะตั้งสติก่อนว่า เขาจะแสดงออกอย่างไร เช่น หากมีคำผิด เขาจะไม่โกรธสมศักดิ์ เขาจะบอกว่าขอให้ช่วยแก้ไขตรงไหน โดยไม่ทำให้เขาเสียหน้ามาก สำหรับการคุยกับสมศักดิ์ครั้งแรก พลออาจจะต้องฝึกแสดงออกในใจก่อน
- แล้วก็สนทนากับสมศักดิ์ไปตามแผน
- เมื่อจบการสนทนาแต่ละครั้งกับสมศักดิ์ พอลจะประเมินว่า สิ่งที่เขาทำได้ดีคืออะไร สิ่งที่เขาพลาดคืออะไร
- ครั้งต่อไป เขาจะพยายามนำข้อมูลที่เรียนรู้มา เพื่อพัฒนาการแสดงออกในอนาคต ด้วยความตระหนักรู้ในตัวเองมากขึ้น
