ทักษะฟังเรื่องที่คนมักเข้าใจว่าตัวเองทำได้ดี

ทักษะสำคัญในการสื่อสารของคนทำงานฐานความรู้ (Knowledge Worker) คือทักษะการฟัง

เพราะว่าจะทำให้เราได้ข้อมูลที่ดีเพื่อนำมาใช้ในการ คิด วิเคราะห์ วางแผน และจัดการ งานของเรา

แต่ว่าการฟังเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ดีนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย

การฟังที่ดี เราควรจะ…

ฟังเพื่อให้เข้าใจ ไม่ใช่ฟังเพื่อเตรียมที่จะพูด

ฟังอย่างเป็นกลาง มิใช่ฟังแบบตั้งธงไว้แล้ว

ฟังอยู่กับปัจจุบัน มิใช่ฟังโดยคิดถึงอดีตหรืออนาคต

ฟัง…และอยู่กับปัจจุบัน เป็นเรื่องที่ยากมาก

เพราะ คนส่วนใหญ่ไม่เคยฝึกมาก่อน

การฟังแบบอยู่กับปัจจุบันคืออะไร

คือการฟังโดยตั้งใจที่จะได้ยินสิ่งที่พูดให้มากที่สุด 

โดยพยายามจะเข้าใจสิ่งที่ได้ยินให้มากที่สุด

แต่ว่าธรรมชาติ คนมักสมาธิวอกแวก คิดถึงอดีต เช่น…

ฟังแล้วนึกถึงประสบการณ์ส่วนตัวที่คล้ายกับสิ่งที่ได้ยิน

แล้วความคิดก็คิดไปถึงสถานการณ์ส่วนตัวที่คล้ายกันนั้น

เสมือนฉายหนังส่วนตัวในสมอง ขณะที่กำลังแกล้งทำเป็นฟัง

จึงอาจจะตกหล่นสาระสำคัญ เพราะมัวแต่ดูหนังของตัวเองในหัวเรา

หรืออาจจะฉายหนังไป และเตรียมจะแชร์ประสบการณ์หลังผู้พูดหยุดพูด

หรือเราอาจจะฟังไปแต่ คิดถึงอนาคต มากกว่าอยู่กับปัจจุบัน เช่น…

นึกถึงผลที่จะเกิดในอนาคต จากเรื่องที่เรากำลังคุยกัน

หากสอดคล้องกับผู้พูด เราอาจจะพยายามเตรียมพูดสนับสนุน

หากไม่สอดคล้อง เราอาจพยายามคิดเตรียมข้อโต้แย้งหลังจากเขาพูดจบ

หรือนึกเรื่องอื่นไปเลย เช่นความกังวลใจที่เราคาดว่าอาจจะเกิดปัญหาในอนาคต

แล้วเราจะฟังแบบอยู่กับปัจจุบันอย่างไรดี

1. หยุดทุกสิ่งก่อนฟัง อย่าฟังไปอยู่กับหน้าจอ Device ต่าง ๆ ไป / หรือทำงานไป

2. พยายามพูดทวนสิ่งที่ได้ยินในใจเป็นระยะ

3. พยายามสบสายตาผู้พูดเพื่อให้เราไม่วอกแวก

4. ถามตัวเองในใจเป็นระยะว่า “ขณะนี้เราอยู่กับ ปัจจุบัน อดีต หรือ อนาคต”

5. กล่าวทวนสิ่งที่ได้ยินเป็นระยะ เพื่อให้เราโฟกัสกับสิ่งที่เราได้ยิน

6. มีสมุดบันทึกเพื่อโน้ตประเด็นสำคัญ หรือเพื่อจดคำถามที่จะถาม (โดยที่เราไม่ถามแทรกขัดจังหวะการพูด)